Kürt yayınevleri: Bizlerin politik bir duruşu olmak zorunda

  • 09:03 27 Mayıs 2024
  • Kültür Sanat
Öznur Değer
 
MÊRDÎN - 1’inci Mêrdîn Kitap Festivali’ne katılan yazar ve yayınevleri, Kürt kültürü ve edebiyatı üzerindeki saldırılara dikkat çekti. Belkî Yayınevi editörü Asya Genim, “Dil ve yayın toplumsal bir görevdir. O nedenle her toplumsal gelişme, sanat ve edebiyatı da etkiliyor. Dil, kültür ve edebiyat çalışmaları yürüten bizlerin politik bir duruşu olmak zorunda” dedi.
 
Mêrdîn’de Emek ve Demokrasi Platformu öncülüğünde 17-19 Mayıs tarihleri arasında 1’inci Kitap Festivali gerçekleşti. Mêrdîn Barosu’nun ev sahipliği yaptığı festivale 24 ayrı Kürt yayınevi ve 62 Kürt yazar katıldı. 3 gün süren festivale Mêrdînliler yoğun ilgi gösterdi. Festivale katılan yayınevleri ve yazarlar  hem festivali değerlendirdi hem de Kürtçe üzerindeki baskılara dikkat çekti.
 
‘Festival tüm Kurdistan kentlerine yayılmalı’
 
Festivalde emeği geçen herkese teşekkürlerini sunan yazar Fatêxan Taşlı Tunç, festivale yönelik yoğun bir ilgi ile karşılaştıklarını söyledi. Festivalin yalnızca Mêrdîn ile sınırlı kalmayarak tüm Kurdistan kentlerine yayılmasını dileyen Fatêxan, “Çok güzel bir ilgi ile karşılaştık. Tamamen Kürt yayınevlerinden oluşması festivalin en güzel yanıydı. Bu bizim için büyük bir başarı” şeklinde konuştu.
 
‘Bu dayanışma Kürt dili ve edebiyatını daha fazla geliştirecektir’
 
Yazar Roza Metîna da dile ve edebiyata işaret ederek, bir toplumun dili ve edebiyatı ile başarı kazandığını ifade etti. Kürtçeye ve Kürt edebiyatına hizmet eden yayınevlerin önemine dikkat çeken Roza, “Kürt yazarların bir araya gelmesi ve Kürtçe kitapların okuyucuyla buluşması bizler açısından çok önemli. Aynı zamanda Kürt yazarlar ve yayınevleri arasında ittifak ve dayanışma açısından da oldukça önemli bir emsal oluşturuyor. Kürtler arasındaki bu dayanışma, Kürt dili ve edebiyatını daha fazla geliştirecektir. Burada çok güzel bir atmosfer ile karşılaştık. Kürtçe kitaplara çok yoğun bir ilgi vardı. Bu da hem Kürt yazarlara hem de yayınevlerine güç katıyor. Ben de bu güzel atmosfere tanık olduğum için çok mutluyum. Böylesi günlerin artmasıyla Kürt dili ve edebiyatının toplum üzerindeki etkileri de artacaktır. Bu vesileyle Kürt dili ve edebiyatının daha da gelişmesini diliyoruz” sözlerine yer verdi.  
 
‘Festival Kobanê Davası’na da bir yanıt’
 
Kürt dili, kültürü ve edebiyatı üzerindeki iktidar baskılarına da dikkat çeken Roza, “Türkiye’de 20 bin öğretmen ataması yapılacak ancak bunlardan 6’sı Kurmancî, 4’ü de Zazakî olmak üzere yalnızca 10'u Kürtçe öğretmeni olacak. Bu da Kürtlere yönelik ırkçılığın bir göstergesi. Kürt dili ve edebiyatına yönelik her saldırı aynı zamanda Kürt kimliğine yapılmış bir saldırıdır. Burada düzenlenen festival ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı büyük bir yanıt oluşturuyor. Aynı zamanda devletin Kürt siyasetçilerine ve edebiyatçılarına yağdırdığı cezalara da bir yanıt. Kobanê Davası'nda sadece siyasetçilere değil yazarlara da verilen cezalara bir yanıttı. Bizler de Kürtlerin diline, edebiyatına ve kültürüne sahip çıkma çağrısında bulunuyoruz. Ancak bu şekilde iktidarın yönelimlerini boşa çıkarabiliriz” ifadelerine yer verdi.  
 
‘Dilinde okumak sömürge psikolojisini aşmanın temellerinden’
 
Belkî Yayınevi edötörü Asya Genim ise ilki gerçekleşen kitap festivaline katılımlarından dolayı duyduğu sevinci paylaşarak, Mêrdîn’in Kürtçe noktasında duyarlı bir kent olduğunu ve Kürtçenin yoğun konuşulduğu kentlerden biri olduğunu vurguladı. Kentte festivale katılım ve yaklaşımın olumlu olduğunu değerlendiren Asya, “Kendi dillerinde okuma yapılması ezilen toplumlarda sömürge psikolojisini aşmanın temellerinden biridir. O nedenle edebi çalışmaların, dile yönelik çalışmaların artması gerekiyor. Bu festival de tüm Kurdistan kentleri için bir örnek olabilir. Çok yoğun bir ilgi ve alaka ile karşılaştık. Önemli olan bu çalışmayı yapmaktı. Birçok kitap festivalleri, fuarları yapılıyor ancak bu festivalin anlam ve önemi katılan tüm yayınevlerinin Kürtçe yayınevleri olması. O nedenle emeği geçen herkese ve ev sahipliği yapan Mêrdîn Barosu’na teşekkürlerimizi sunuyoruz” diye belirtti.   
 
‘Bizlerin politik bir duruşu olmak zorunda’
 
Kobanê Davası’nda verilen cezalara da değinen Asya, siyasetçilere ve Kürt siyasetine büyük bir haksızlık yapıldığının altını çizdi. Bu kararın hukuki olmadığını vurgulayan Asya, “Biz de Kürt yayınevleri olarak bu kararı kınıyoruz. Çünkü edebiyat ve sanatı siyasetten kopuk ele alamayız. Dil ve yayın toplumsal bir görevdir. O nedenle her toplumsal gelişme, sanat ve edebiyatı da etkiliyor. Dil, kültür ve edebiyat çalışmaları yürüten bizlerin politik bir duruşu olmak zorunda. Tarafsızlık aydınlara yakışmıyor” dedi.