Elfazi Toral

 

İSTANBUL - İktidarın asimilasyon ve özel savaş politikalarının önüne geçme hedefiyle Egîdê Cimo Müzik Okulu’nu kurduklarını söyleyen öğretmenlerden Dilan Suyu, “Êrîvan Radyosu’ndan yükselen Kürtçe seslerle sisteme çok iyi bir cevap olacağız. Okulda kadın müzisyenler ve sanatçılarımızı teorik bilinçle donatıp alanlara ulaştırmak hedeflerimiz içinde yer alıyor. ‘Kürtçe oku, Kürtçe yaz ve Kürtçe düşün’ şiarıyla tüm gençlerimizi ve özellikle kadınları okulumuza bekliyoruz” çağrısı yaptı.

 

Anadile dönük saldırılar ise her dönem olduğu gibi son yıllarda da derinleşmiş durumda. Tüm bu politikalara karşı ise Kürt halkı uzun yıllardır kültürünü, anadilini ve sanatını sürdürmek için mücadelesini sürdürmeye devam ediyor. Bu çalışmalardan biri de 1960’lı yıllarda Kurdistan’da kurulan Erîvan Radyosu. Erîvan Radyosu’nun önemli isimlerinden biri de, Mîrê Bilûrê (Kavalın Miri) olarak bilinen Kürtçe stranlar seslendiren Egîdê Cimo. İstanbul’da 28 Kasım 2023 tarihinde Kadıköy Kozyatağı Kültür Merkezi’nde, Egîdê Cimo’nun mirasını yaşatmak için adına açılan okulun açılışı gerçekleştirildi. Egîdê Cimo Müzik Okulu’nda Kürt kültürü ve sanatı başta olmak üzere Kürtçe üzerine her alanda eğitim verilmeye başlandı. Eğitim dili Kürtçe olan ve müzik eğitiminin yanı sıra çeşitli enstrümanlarla da eğitim verilen okula, Kurmancî, Dimilkî ve Soranî lehçelerini bilenler de kayıt yaptırabiliyor.

 

Okulun öğretmenlerinden Dilan Suyu, Kürt müzisyen Egîdê Cimo’nun anısına açılan Egîdê Cimo Müzik Okulu çalışmalarını anlattı.

 

‘Kürt kültürü çok güçlü bir kültür’

 

Değişen dünya koşulları nedeniyle sanatın da belli bir değişim dönüşüm yaratma ihtiyacı ile geliştiğini söyleyen Dilan, sanatın toplumun kaynağından, kültürel ve teknik olduğu kadar akademik bir yönünün de olduğunu ifade etti. Dilan, “Kürt kültürü çok değerli ve güçlü bir kültürdür. Kendini ileriye taşıyan ve yaşatabilecek, koruyabilecek bir topluma sahip olduğu bir gerçektir. Ama bu gerçekliği, sanatsal yapıyı daha kurumsal ve akademik bir şekilde yapma ihtiyacından dolayı böyle bir yapıya gidildi. Bunun yanında kurumsallığın çok gelişmemesi, toplumsal ve siyasi bir statünün bugünkü koşullarda olmamasından dolayı ciddi bir asimilasyon politikası ve süreci ile karşı karşıyayız” şeklinde konuştu.

 

Hedefleri özel savaş ve asimilasyonun önüne geçmek

 

Türkiye kentlerinde asimilasyon politikalarının önüne geçmek için Kürt kültürünü her yerde sürdürdüklerini vurgulayan Dilan, “Metropollerde sürdürülen asimilasyon ve kültürü yok etme politikalarına karşı böyle bir çalışma yapmak istedik ve bunun önüne geçmek gibi bir hedefimiz var” dedi. Dilan, okulu açmalarındaki nedeni şöyle anlattı: “Özel savaş politikalarıyla gençler uyuşturucuya, fuhuşa, ajanlaştırmaya, aile ile olan bağlarını koparmaya kadar ilerleyen bir süreçten geçiyor. Bizler de kendi dilimizde bu okulu açarak metropollerde yaşayan gençlere kendi anadillerinde eğitim vermek ve onların toplumla olan bağlarını tekrardan hayata kazandırmak için böyle bir okul açma kararı aldık.”

 

Kadın müzisyenler yetiştiriyorlar

 

İktidarın topluma dönük baskı, kültürel, ekonomik ve yıldırma politikaları ile birlikte tüm sorunlarla karşı karşıya kaldıklarını dile getiren Dilan, “Böyle bir süreçte böyle bir adım atmak bizi oldukça zorlayan bir süreç oldu. Ama bizler ne yaptığımızın, neden yaptığımızın bilincinde olduğumuzdan dolayı böylesi bir kararlılıkla ve yaptığımız işin kültürel alanının direk toplumsal zemin üzerinden geliştiği için biz böyle bir karar kıldık. Büyük bir emeğin ve çabanın sonucunda çok güzel ve görkemli bir açılışla açtık okulu. Hedeflediğimiz ilk yere, bundan sonraki süreçlerde ise kurduğumuz bu akademiye tüm halkımızı, çocukları, gençleri ve özellikle kadınları bekliyoruz. Çünkü kadınlar üzerindeki baskı, toplumda daha fazla ve kadınlar her alanda eksik. Okulda kadın müzisyenler ve sanatçılarımızı teorik bilinçle donatıp alanlara ulaştırmak hedeflerimiz içinde yer alıyor” sözlerini kullandı.

 

Erivan Radyosu’ndan yükselen Kürtçe stranlar…

 

Okula ismini verdikleri Egîdê Cimo’nun Kürt sanatındaki önemini değerlendiren Dilan, “Tarihsel olarak ele alacak olursak, Egîdê Cimo Wan’da doğup büyüyen ve sekiz yaşından sonra da Ermenistan’a göç eden Kürt ailelerinin çocuklarından biridir. Özellikle 1960’lı yıllarda Erivan Radyosu’nun Kürtçe servisi ve yayınlarıyla Kürt halkına hitap etmiş ve büyük bir etkisi olmuştur. O dönemde de bundan daha kötü ve zor koşullar vardı. Medya iletişim konusunda büyük bir asimilasyon politikasının yaşandığı Kürtlerin yok sayıldığı bir dönemde, Erivan Radyosu’ndan yükselen Kürtçe sesler, Kürtçe eserler ve Kürtçe müziğin halk üzerinde çok büyük bir etkisi vardır. Egîdê Cimo da o dönemde müzisyenlerin başında gelmektedir. Egîdê Cimo kendini Kürt müziğine adamış bir müzisyendir” şeklinde ifade etti. 

 

Okulun isminin hikayesi

 

Kürt halkının yok sayıldığı ve kimliksizleştirdiğini aktaran Dilan, “Sistem bunu fark ettiğinde de Erzurum’da Erivan Radyosu’na karşı Erzurum Radyosu’nu kurmuştu. Erivan’ın halk ve Kürtler üzerindeki etkisini, yankısını fark ettiği zaman ona karşılık bu radyoyu kurmuştur. Ve ilk TRT radyosu oldu Erzurum Radyosu. Egîdê Cimo da Kürt kültürünü, Kürt özünü yaşatan bir müzisyen olduğu için biz de okulumuza adını vererek daha anlamlı kılmak ve Egîdê Cimo’nun mirasını geleceğe taşımak için okulumuzun adını Egîdê Cimo koyduk” şeklinde konuştu.

 

Şiarları ‘Kürtçe oku, Kürtçe yaz ve Kürtçe düşün’

 

Egîdê Cimo Müzik Okulu’nda kendi anadillerinde eğitim verdiklerini ifade eden Dilan, devletin Kürt kültürü, dili ve yok sayma politikalarına karşı cevap olacaklarının altını çizdi. Dilan, “Asimilasyon politikalarının yoğun olduğu bu süreçte çok güzel bir cevap olacak. Çünkü günümüzde özel savaş politikalarıyla sürekli Kürt gençlerine bir saldırı var. Biz de yaşanan bu asimilasyon politikalarına karşı okul fikriyatını hayata geçirdik. Ve sisteme çok iyi bir cevap olacağını düşünüyoruz. Okulumuz herkesin kendi dilini, kültürünü ve benliklerini rahat bir şekilde ifade edeceği bir alan olacak. ‘Kürtçe oku, Kürtçe yaz ve Kürtçe düşün’ şiarıyla tüm gençlerimizi ve özellikle kadınları okulumuza bekliyoruz” sözleriyle seslendi.