Sema Çağlak 

 

AMED - Yeni çıkardığı “Guliyên Ji Bêhna Şemamokan” kitabını anlatan gazeteci-yazar Roza Metîna, yazarken mücadeleci Kürt kadınlardan ilham aldığını belirtti. 

 

Gazeteci, yazar Roza Metîna’nın “Guliyên Ji Bêhna Şemamokan” isimli 7 öyküden oluşan kitabı geçtiğimiz Mayıs ayında  Aryen Yayınevi’nden çıktı. Kapak resminin Zehra Doğan tarafından çizilen kitap Roza’nın çıkardığı 6’ıncı kitap. Kitapta yer alan öykülerde kadınlar yer aldığı gibi öykülerin genelinde de kadınlar var. Bunun yanı sıra Kürt motifleri de yer alıyor. 

 

Roza, okurları ile buluşan yeni kitabını JINNEWS’e anlattı. 

 

‘Toplumsal hafızayı korumak için Kürtçe ürünlere ihtiyaç var’

 

Öncelikle Kürtçe’nin önemine dikkat çeken Roza, “Anadil ile edebiyatın geliştirilmesi önemli bir konu. Çünkü dil bir halkın kimliği ve aynı zamanda kendini koruma ve ifade etmenin bir yöntemi. Bu yüzden de kendi dilimle ile yazmak istedim. 3 şiir kitabı ile çocuklara ilişkin bir kitap ile cezaevlerindeki öykü ve tutsakların yazdığı şiir ve öykülerini içeren antolojiyi de hazırladım. Bunların tümü Kürtçe. Çünkü başka bir dille yazmak o dile hizmet eder. Toplumsal hafıza ve değerleri korumak için ana dil ile yazılan yazılara ihtiyaç var. Kürtçe’nin gelişmesini isteyen herkesin de Kürtçe yazılan ürünlere sahip çıkması gerekir. Eğer bir sahiplenme olursa daha fazla Kürtçe ürün çıkar ve bu da Kürt edebiyatına etki eder” dedi.  

 

‘Öykülerin kahramanı kadınlar’

 

‘Edebiyatta çıkarılan ürünlerde kadınların rol ve misyonları önemli” diyen Roza, “Erkekler tarafından yazılan birçok roman, öykü ve makalelerde kadınların rol ve misyonu çok az. Kullanılan birçok cinsiyetçi kalıp ve söylem kullanılıyor. Bu yüzden bu anlayışa karşı kadınların yazması önemli. Eğer cinsiyetçi söylemler korunursa eril zihniyet de korunmuş olur. Özellike ‘Guliyên Ji Bêhna Şemamokan’ kitabında tüm öyküler kadınlar üzerine. Taybet Ana, Cemile, Sakine, Sêvê ve  Kürt özgürlük mücadelesinde bedel veren kadınlar kitapta yer aldı. Kitaplarımdaki kahramanlar kadın. Yani eril zihniyete karşı çıkan kadınlar öne çıktı. Yine Kürt motifleri üzerinde durdum. Def, şimamok, deq (dövme) , kıtana spî (elbise) Kürtlerin yaşamında önemli bir yere sahip. Elimden geldiğince arşiv olarak kalması için Kürt motiflerini kullandım” sözleri ile kitaptaki karakter ve motiflere dile getirdi.  

 

‘İki kadının duyguları bir araya geldi’

 

Kadınların ortak duygularının kitapta nasıl bir araya geldiğine dikkat çeken Roza, “Kadınların duygularının kitapta nasıl buluştuğuna, bir araya geldiğine vurgu yapmak istiyorum. Kitabın kapağı Zehra Doğan tarafından çizildi. Kitabın içeriği ve kapağı bir biri ile örtüştü. Yani iki kadının duyguları ortak bir noktada buluştu. Kadınların duygularının ortak noktalarda buluşup ortak kolektif bir ruhun oluşmasını umuyorum” şeklinde konuştu. 

 

‘Kadın mücadelesinden ilham aldım’

 

En çok annelerden etkilenen Roza, kadınların ve annelerin mücadelesinden ilham aldığını söyledi. Roza, şunları belirtti: “Bu öyküleri yazdığımda mücadele alanındaki kadınlardan ilham aldım. Taybet Ana üzerine yazdığımda çok etkilendim, gözyaşlarımı  yazdığım kağıda döküldü. Ailemin sisteme karşı verdiği mücadeleyi hatırladım. Bu yüzden yazarken hissetmek çok önemli. Kitabım 15 Mayıs’ta çıktı. Özellikle Kürt Dil Bayramı’nda çıkmasını istedim.”

 

Kitabın adının anlamı

 

Kitabının aynı zamanda çocukluğunun izlerini, çizgilerini taşıdığını söyleyen Roza, “Gulî  (saç örgüsü) Kürtlerin yaşamında önemli bir yere sahip. Kürtlerde  birisi yaşamını yitirdiğinde kadınlar saçlarını kesiyor. Bu yas tutmanın bir yöntemi. Ancak ‘gulî’ sadece yas tutmak değil aynı zamanda Kürt kadınlar için bir sembol de. Annelerin  saç örgülerinden ilham aldım. Annemin saç örgüleri çok kalın ve uzundu. Şimomak da  (kokulu kavun) çocukluk anılamırı hatırlatıyor. Yine o da Kürtler için bir anlama sahip” sözleri ile kitabının adına biçtiği anlamı dile getirdi.