VAN -DİSA-DER Dünya ana dil günü etkinlikleri, halkın yoğun ilgisi eşliğinde panel ve ardından Mencel Tiyatro ekibinin oynadığı oyunla sona erdi.

 

Dil Kültür Sanat ve Araştırma Derneği (DİSA-DER), 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla KESK Van Şubeler Platformu’nda panel düzenledi. “Zımanê me nasna meye bıla zıman be axıftın da ku gel be jiyandın zıman hezi welatpareziye” pankartları asıldığı panele Halkların Demokratik Partisi (HDP) il ilçe eşbaşkanları, HDP Büyükşehir Belediye Eşbaşkan Adayı Mustafa Avcı, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Van il Eşbaşkanı Ökkeş Kava ve çok sayıda kişi katıldı. Panelin moderatörlüğünü, Sitav Yayınevi editörü Qahir Bateyi yaptı. Panele ayrıca, Kürtçe Dil Eğitmeni Elif Gemicioğlu ile araştırmacı yazar İbrahim Sungur konuşmacı olarak katıldı.

 

‘Birçok dil yok olma tehlikesiyle karşı karşıya’

 

Panelde ilk olarak söz alan Kahır, Kürt diline yönelik asimilasyon politikalarına dikkat çekti. Kahır, “Kürtçe dilinin yaşamın her alanında konuşulması gerekir. Dil canlıdır, konuşulmadığında ölür her Kürdün anadiline sahip çıkması gerekir” dedi. Ardından konuşan İbrahim Sungur ise sadece Kürt dili üzerinden değil dünyadaki birçok dil yok olma tehlikesiyle karşı karşıya” ifadesini kullandı. 

 

‘Kadınlar çocuklarına anadilini öğretmeli’

 

Panelin devamında konuşan Elif, ana dil ile kadın arasındaki ilişkiden söz etti. Kürtçenin yok olmamasının nedenlerinden birinin tarih boyunca kadının büyük rol üstlenmesi olduğunu söyledi. Elif, “Birçok tarih kitabı dilin ortaya çıkma tarihçesini devletlerin var olmasıyla başlatır. Fakat yazılı tarihin ele almadığı neolitik devrim, kadın ve çocuk arasındaki diyalogla başlar. Bu eksende kadınlar yazılı tarihteki yerleri ısrarla görmezden gelirken aslında kadının dil üzerinde büyük bir etkisi vardır. Kadın dili ortaya çıkaran, onu geliştirendir. Kürt tarihinde birçok öncü kadın vardır. Mitolojilerde yine birçok kadın rol alır. Bir dilin yok olmamasında yine kadının rolü çok önemlidir. Kadının çocuğuna anadilini öğretmesi gerekir” ifadelerini kullandı.

 

Konuşmaların ardından panel soru-cevap şeklinde son buldu. 

 

Daha sonra Mencel Tiyatro’da devam eden dil etkinliğinde ilk olarak DİSA-DER öğrencilerinin hazırladığı koro şarkılarıyla yoğun ilgi topladı. Korunun seslendirdiği şarkılardan sonra 1’inci sınıfı bitiren öğrencilere teşekkür belgesi (spasnâme) verildi. Etkinlik, Mencel Tiyatro grubunun dil üzerindeki asimilasyon konulu " Zargotin Zergotîne" oyunuyla sona erdi.