Dengbej kadınlar: Her klam asimilasyona karşı bir kalkandır 2018-11-23 09:15:13   Zeynep Durgut   HAKKARİ - Kürtlerin maruz bırakıldığı zulmü, zorbalığı ve katliamları klamlarıyla bugünlere taşıyan Hakkarili dengbej kadınlar, "Kültürel soykırım tehdidine karşı söylediğimiz her klam asimilasyona karşı bir kalkandır" dedi.   Kürt halkı geçmişten bugüne mutluluğu ve aşkı, maruz bırakıldığı zulmü ve katliamları klamlarıyla anlatmaya devam ediyor. Asimilasyonun en fazla Kürt diline yönelik olmasına karşı Hakkari'deki dengbej kadınlar, bu kültürü söyledikleri klamlarla yaşatıyor. Kürtlere yönelik bir "kültürel soykırım" söz konusu olduğunu belirten kadınlar, buna karşı dengbejliğin sürdürülmesi gerektiğini söylüyor.    'Hiçbir günümüz klamsız geçmezdi'   Çocukluğundan bu yana dengbejlik yaptığını dile getiren Mume Turan, her Kürt kadının aynı zamanda bir dengbej olduğunu belirtti. Mume, "Eskiden köylerimiz vardı, ama köylerimiz boşaltıldıktan sonra kültürel asimilasyon çabasına girdiler. Teknolojiyi geliştirerek yaşam kültürümüze bir müdahale oldu. Eskiden kadınlar klam söyler, düğünler öyle yapılırdı.  Hiçbir günümüz klamsız geçmezdi. Yaylalarda, ovalarda hep klam söylerdik" diye konuştu.    'Her klam kültürel kırıma bir cevaptır'   Köylerin boşaltılmasıyla beraber dengbej kültürünün unutulmaya başlandığını kaydeden Mume, "Amaçlarına ulaşamadılar. Ben hala dengbejlik yaparak asimilasyona karşı duruyorum. Söylediğimiz her klam asimilasyona karşı bir kalkandır. Bizler dengbejliği yaşatarak kültürel değerlerimizi koruyoruz. Bizlere dengbejliği unutturamayacaklar. Kürt kadını var oldukça dengbejlik kültürü devam edecek. Unutmamak gerekir ki söylediğimiz her şarkı unutturamadıkları her klam, kültürel kırıma bir cevaptır" dedi.    'Klam söylemekten hiçbir zaman vazgeçmedik'   Dengbejliğin kendisine huzur verdiğini söyleyen Werde Dayan ise, "Biz köydeyken annemler sürekli bizi düğünlere ve evlere götürür, söyledikleri klamları bizim öğrenmemizi isterlerdi. Öğrendikten sonra klamsız geçen her gün bana işkence gibi geliyordu. Köylerimizin boşaltıldığı dönemde sesimizi kısmak için her şeyi yapıyorlardı. Ama kısık bir sesle de olsa biz klam söylemekten hiçbir zaman vazgeçmedik ve dengbejliği bugüne kadar getirdik" ifadelerine yer verdi.    'Kürt kültürü dengbejlikle başladı'   Kürt kadınların birçok katliama ve zulme şahitlik ettiğini dile getiren Werde, tüm bunların klamlarla unutulmasını engellediklerini dile getirdi. Werde, "Biz 5 kadın dengbej haftada bir gün bir araya gelir ve klam söyleriz. Biz yaşamın neresinde olursak olalım kültürümüzü unutmamamız gerekiyor. Bizler unutursak asimilasyonun birer ortakları oluruz. Kürt kültürü dengbejlikle başladı. Bizim bu kültürü yaşatmamız gerekiyor" sözlerine yer verdi.    'Bu kültürü unutmayalım'   Neriman Keskin ise dengbejliğin önemini vurgulayarak,  "Annelerimiz bize sürekli olarak onlardan sonra da dengbejliği sürdürmemizi nasihat ederdi. Dengbej olmak toplumun acılarına ortak olmaktır. Söylediğimiz her klam insanın yüreğinin en derininden kopuyor. Biz yaşamın neresinde olursak olalım bu kültürü unutmamalıyız" dedi.