Erkek aklın senaryolarına inat kadın mücadelesinden sinemaya yansıyanlar 2017-12-13 09:18:42   Duygu Erol   ANKARA - Kadını ötekileştiren, şiddeti meşrulaştıran, kadın katliamlarına zemin hazırlayan diziler ve filmlerin aksine kamerasını kadın mücadelesine odaklayan yönetmen ve senaristler de mevcut. Kadın tarihinden ve dayanışmasından ilham alınıp beyaz perdeye yansıyan filmlerden bazılarını sıraladık.    Erkek aklın senaryoları tarafından yazılan dizi ve filmlerde kadın karakterlere atfedilen roller “Kadın kadının kurdudur” algısını empoze etmeye çalışırken aynı zamanda kadın düşmanı söylemlerle şiddeti meşrulaştırıyor. Haberlerde medyanın kadın katliamlarını meşrulaştırma çabası zaten su götürmez bir gerçek. Bir de bu haberlerden sonra her akşam seyirci ile buluşan dizilerin dayattığı şiddet ve cinayet olgusu artan kadın katliamlarına zemin hazırlar nitelikte. Peki iktidarın kadın düşmanı söylem ve pratiklerinden beslenen ve adeta medyanın gücünü kullanarak bu söylemleri toplumsal hafızaya kazıyan dizilerin alternatifi neler?   Elbette erkek egemen senaryolara karşı örgütlü veya bireysel kadın mücadelesine kamerasını çeviren yönetmenler ve filmler de mevcut.    Türkiye ve dünya sinemasından filmler ile işte kadın mücadelesinin beyazperdeye yansıyan hali:    Dönüş (Volver)   2006 yapımı olan Dönüş, annesinin eşi tarafından cinsel istismara maruz bırakılan bir çocuğun özsavunma yapması ile başlıyor. Saniyeler ilerledikçe kimi zaman keyifli kimi zaman hüzünlü bir yaşam mücadelesine dönüşen filmde kadın dayanışmasının renkli hallerini görmek mümkün. Dönüş, katıldığı çeşitli festivallerde çok sayıda ödüle de layık görüldü.    Suffragette   2015 yapımı olan Suffragette, 20. yüz yılın ilk çeyreğinde kadınların eşit oy hakkına sahip olmak için verdikleri mücadeleyi anlatıyor. Film, tarihin ilk feminist hareketlerinden birini başlatan kadınların gittikçe sertleşen İngiliz Hükümeti'ne karşı büyüyen mücadelesine yer veriyor.   Difret (Cesaret)   2014 yapımı olan Difret, Afrika'nın Etiyopya ülkesinde 1996 yılında 14 yaşındaki Hirut'un erkek egemen geleneklere ve hukuka karşı verdiği mücadeleyi konu alıyor. Hirut’un hikâyesinde ise özsavunma yapmanın haklılığı ve hayati önemi saklı…      Çöl Çiçeği   2009 yapımı olan Çöl Çiçeği, Somalili ailesi ile beraber çölde göçebe bir yaşam süren ve sünnet edilen Waris Dirie'nin 12 yaşında iken yaşlı bir adamla evlendirileceğini öğrenmesi üzerine kaçması sonucu başlayan hikayesini konu alıyor. Waris Dirie’nin yaşamından kesitler sunan film, bugün hala pek çok ülkede uygulanan kadın sünneti gerçekliğine dikkat çekiyor. Filmde doktorun "Senden alınanı geri veremem ama daha az acı çekmeni sağlayabilirim"  dediği Waris şuanda başka kız çocuklarının acı çekmemesi için Birleşmiş Milletler İnsan Hakları bünyesinde mücadele ediyor.    Tereddüt   2016 yapımı olan Tereddüt, farklı kültür ve çevrede yetişen Şehnaz ve Elmas'ın bir hastane odasında kesişen hayatlarını konu alıyor.    Şehnaz ve Elmas, farklı kültürlerde ve çevrede yetişmiş insanlar olsa da aynı ataerkil toplumun anlayışlarına ve kurallarına maruz bırakılmanın zorluklarını yaşıyor. Tereddüt ataerkil toplumun çocuğa ve kadını maruz bıraktığı cinsel istismar, şiddet ve tacizi ‘tereddüt’ etmeden gözler önüne seriyor.    Toz Bezi   2015 yapımı olan Toz Bezi, İstanbul'da ev emekçisi olarak çalışan ve ile dayanışma aşayan Nesrin ve Hatun'un hikayesin anlatıyor. Nesrin, evi terk eden eşinin ardından gündelik temizliği giderek yaşamını idame ettiriyor. Hatun ise  gündeliğe gittiği semtlerde ev almak için didinir durur. Nesrin ve Hatun ile beraber filmde ev emekçisi kadınların güvencesiz ve zor şartlardaki çalışma hayatı da gözler önüne seriliyor.    Persepolis   2007 yapımı olan Persepolis, 1970 yılında İran'da rejim değişikliği ile beraber gelen farklılıkları küçük Marjane’nin gözünden anlatıyor. Şah iktidarının düşmesi ile beraber İran'da mollaların yönetime gelmesi ve özellikle kadınlar için baskıcı bir dönemin başlamasını konu alan Persepolis, İran kadının günlük hayatındaki değişimleri çizgi animasyon şeklinde anlatıyor.    Tüm bunlardan daha fazlası:   İşe Yarar Birşey, Ida, He Named Me Malala, Çekmeceler, The Iron Lady, Help, Made in Dagenham, Kızarmış Yeşil Domatesler, Mor Yıllar, Demir Çeneli Melekler, Kahire 678, Saatler, Frida, Vecide…