Kültürü korumak için kooperatifte kıyafet üretiyorlar 2025-02-03 09:03:12     WAN – Wan'da kurulan Evin Kadın Kooperatifi, kadınların ekonomik bağımsızlık kazanmasına katkı sunarken, ulusal kıyafet üretimiyle kültürlerini koruma mücadelesini sürdürüyor. Kooperatif yöneticisi Yıldız Çetin, kadınların birlikte hareket ederek her türlü zorluğun üstesinden gelebileceğini vurguluyor.    Kadınların ekonomik kazanç elde etmesi ve sosyal hayata katılımında kooperatifçiliğin rolü büyük. Kadın kooperatifleri, kadınların üretimde yer almasını sağlarken, aynı zamanda toplumun kadına yüklediği geleneksel rollerin dışına çıkmalarına da katkı sunuyor. Ekonomik bağımsızlığı olmayan ve ev içi sorumluluklarla sınırlanan kadınlar, kooperatifler sayesinde hem gelir elde ediyor hem de kendilerine sosyal bir alan açarak nefes alabilecekleri bir ortam yaratıyorlar.   Wan’da 2015 yılında kurulan Xwasor Kadın Kooperatifi, birçok önemli çalışmaya imza attı. Kooperatif bünyesinde sebze yetiştiriciliği, turşu üretimi, kente özgü lezzetlerin yapımı, temizlik ve hijyen ürünleri üretimi gibi faaliyetler yürütüldü. Ancak 2016 yılında belediyeye kayyım atanmasıyla birlikte Xwasor Kadın Kooperatifi kapatıldı. Kadınların üretim alanlarını yeniden canlandırmak amacıyla iki yıl önce 15 kadının bir araya gelmesiyle Evin Kadın Kooperatifi kuruldu.   Kooperatif yöneticilerinden Yıldız Çetin, kadınların üretime katılımı ve kooperatifçiliğin önemi üzerine değerlendirmelerde bulundu.    ‘Ekonomik kriz insanları yaşayamayacak hale getirdi’   Kadınların maruz kaldığı şiddetin her geçen gün arttığını ifade eden Yıldız Çetin, ülkede kadın katliamlarının da giderek arttığını vurguladı. Yıldız Çetin, “Eğer kadın cinayetlerinin önüne geçilmiyorsa, bu ciddi bir sorundur. İki yıl önce İstanbul Sözleşmesi iptal edilerek kadına yönelik şiddette ciddi bir artış yaşandı. Bize biçilen rol; ev içinde kalmak, mutfakta çalışmak, çocuk bakmak ve şiddete maruz kaldığımızda da sesimizi çıkarmamak oldu. Ama biz buna karşı mücadele ediyoruz. Yıllardır eşit temsiliyetin sağlanması için kadınlar olarak büyük bir mücadele veriyoruz. Bize biçilen rollerle sınırlı kalmayacağımızı, yaşamın her alanında var olacağımızı gösteriyoruz. İçinde bulunduğumuz ekonomik kriz insanları yaşayamaz hâle getirdi. Bu durum en çok kadınları etkiliyor. Çünkü evde yiyecek bir şey olmadığı zaman çocuklarla muhatap olan annedir. Ev içinde yaşanan her türlü sorunun tek muhatabı sanki kadınmış gibi, tüm hesap kadına soruluyor” dedi.   ‘ Her şeyi başarabilirler’   Yıldız Çetin, yaşamın farklı alanlarında kadınlara istihdam alanları oluşturulamazsa yaşanan şiddetin önüne de geçilemeyeceğini dile getirerek, “Şu an yerel yönetimlerimizde kadınlara yönelik çok ciddi çalışmalar yapılmakta. Bizler de bu yaşananlara karşı kadınlar yalnız bırakmayacağımızı söylüyoruz. Ben bir kadın olarak başka kadınlara, her zorluğun üstesinden gelebileceklerini, kedilerine güvendikten sonra her şeyi başarabileceklerini söylemek istiyorum” şeklinde konuştu.   ‘Her zorluğun üstesinden gelebileceğinize inanın’    Kadınların yaşamın her alanında yer alabilmesi için istihdam alanlarının genişletilmesi gerektiğini belirten Yıldız Çetin, “Şu an yerel yönetimlerde kadınlara yönelik ciddi çalışmalar yürütülüyor. Biz de yaşananlara karşı kadınları yalnız bırakmayacağımızı söylüyoruz. Bir kadın olarak diğer kadınlara sesleniyorum: Her zorluğun üstesinden gelebileceğinize inanın. Kendinize güvendikten sonra her şeyi başarabilirsiniz” dedi.    ‘2015’te Xwasor Kadın Kooperatifi’ni kurduk’   Kadın kooperatiflerinin önemine dikkat çeken Yıldız Çetin, “Kadınlar hiçbir şey yapamasalar bile kadın kooperatifleri kurup çalışmalarını sürdürsünler. Biz de 2015 yılında Xwasor Kadın Kooperatifini kurduk. Bu kooperatifte 60 kadın istihdam edildi ve çok ciddi çalışmalar ortaya koydular. Kayyımlarla birlikte kooperatif de kapatıldı. Bir kooperatifin kapatılması kimseye bir şey kazandırmaz. Xwasor’un kapatılmasıyla 60 kadın mağdur oldu. Kadınların mağduriyetini görmeyen bir anlayış ne şiddetin ne de kadın cinayetlerinin önüne geçebilir.   Bize biçilen rollerin dışına çıkalım   Şu an Evin Kadın Kooperatifi olarak çalışmalarımıza devam ediyoruz. Buradaki tek amacımız, kadın arkadaşlarımızla el ele vermek, birbirimize güç ve destek olmak. Kadınlar olarak gücümüzü birleştirdiğimizde kimse önümüze geçemez. Yeter ki isteyelim ve bize biçilen rollerin dışına çıkalım” ifadelerini kullandı.   ‘Erişte üretimine başladık’   Evin Kadın Kooperatifi’nin daha çok tekstil alanında faaliyet yürüttüğünü söyleyen Yıldız Çetin, “Şu anda erişte üretimine başladık. Önümüzdeki süreçte yufka üretimine de başlayacağız. Ancak ağırlıklı olarak yöresel kıyafetler üretiyoruz. Kültürümüzün kaybolmaması için çalışıyoruz. Kültürümüzü yaşatmak adına yöresel kıyafet dikimi yapıyoruz” dedi.