AYM: Leyla Güven’in tutuklanması yasama dokunulmazlığıyla bağdaşmıyor 2022-10-05 14:25:27     DİYARBAKIR - AYM, Leyla Güven’in milletvekili seçildikten sonra tutuklanmasını, yasama dokunulmazlığıyla bağdaşmadığı yönünde değerlendirdi.    Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Türkiye’nin Efrîn’e yönelik yaptığı operasyonu eleştiren Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı Leyla Güven’in tutukluyken milletvekili seçilmesi hakkında verilen tahliye kararı sonrası, yapılan itirazla yeniden tutuklanmasında ihlal kararı olduğunu söyledi. 15 kişilik Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Leyla’nın avukatları Reyhan Yalçındağ ve Serdar Çelebi’nin gözaltı ve tutuklamanın hukuka aykırılığı, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, ifade özgürlüğü ve siyasi faaliyette bulunma haklarının, yasama dokunulmazlığının ihlali yönünde yaptıkları başvuruyu karara bağlayarak, ikinci tutuklamada Anayasanın 19’uncu maddesinin ihlaline karar verdi.    ‘Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz’   Genel Kurul, Anayasa’nın dokunulmazlığı düzenleyen 83’üncü maddesindeki “Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasa’nın 14’üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır” hükmüne işaret ederek, Milletvekilinin tutuklanmasını bu madde ile bağdaşmadığı değerlendirmesini yaptı. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, yasama dokunulmazlığına hiçbir şekilde müdahale edilemeyeceği yönündeki Anayasa’nın 83’üncü maddesiyle çelişkili olan ve milletvekillerinin tutuklanmasına dayanak gösterilen Anayasa’nın 14’üncü maddesindeki “hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılması” düzenlemesinde yasal bir değişikliğe ihtiyaç olduğuna işaret etti. Genel Kurul, milletvekilinin tutuklanmasını bu madde ile bağdaşmadığı tespitini yaptı ancak, ayrıca bir değerlendirme yapamayacaklarını kaydetti. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Güven hakkındaki ihlal kararını dokunulmazlığı düzenleyen 83’üncü maddeden değil, kişi hürriyetinin ihlalini düzenleyen Anayasa’nın 19’uncu maddesinden verdi.   Tazminat ödenmesine karar verildi   Genel Kurul, Leyla’nın yakalanmasını, gözaltına alınmasını hukuka aykırılığın yönündeki iddiayı kabul edilemez bulurken, ilk tutuklamanın “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edilmediğine” oybirliği ile karar verdi. Genel Kurul, Leyla’nın milletvekili seçildikten sonra tutuklanmasının ise “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine” oy çokluğuyla hükmetti. Anayasa Mahkemesi, Başkanı Zühtü Arslan’ın ihlal yönünde oy kullandığı kararda, Rıdvan Güleç, Yıldız Seferinoğlu, Basri Bağcı ve İrfan Fidan karşı oy kullandı. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Leyla’ya ihlal nedeniyle 67 bin 500 TL tazminat ödenmesine karar vererek, bilgilendirme için kararını verdi. Bir örneğinin Leyla’nın yargılandığı Diyarbakır 9’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’ne bir örneğini de davada Adalet Bakanlığı’na gönderilmesine karar verdi.