HABER MERKEZİ - Kadın gazetecilerin yaşadığı hak ihlallerini raporlaştıran ve buna karşı mücadele verdiklerini söyleyen MKG Başkanı Roza Metina, tüm bu saldırılara karşı kalemlerinin bükülmesine izin vermeyeceklerinin mesajını verdi. 

 

Gazetecilik, toplumun haber alma hakkını güvence altına alan ve kamu yararına hizmet eden önemli bir meslek. Ancak kadın gazeteciler sahada yalnızca mesleki zorluklarla değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet temelli şiddet ve ayrımcılıkla da karşı karşıya kalıyor. Bu duruma dikkat çekmek amacıyla 2023 yılında kurulan Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), özellikle Kürt coğrafyasında çalışan kadın gazetecilerin maruz kaldığı baskı, tehdit ve şiddeti görünür kılmayı hedefliyor. Dernek, kadın gazetecilerin sahada yaşadığı fiziksel, psikolojik ve hukuki engelleri, toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve medyadaki eril dilin etkileriyle birlikte ele alıyor. 

 

Linç kampanyaları 

 

Kadın gazeteciler, özellikle toplumsal olayları ve protestoları takip ederken güvenlik güçleri veya sivil grupların fiziksel saldırısına uğruyor. MKG’nin 2024 raporlarına göre, yalnızca bir yıl içinde onlarca kadın gazeteci polisler tarafından darp edildi, haber takibi sırasında engellendi ve gözaltına alındı. Kadın gazetecilere yönelik cinsel taciz, hem fiziksel hem de dijital alanda yoğun şekilde yaşanıyor. Dijital medyada hedef gösterilen kadın gazeteciler, cinsiyetçi hakaretlere, tehditlere ve psikolojik şiddete maruz kalıyor. MKG raporlarında, özellikle bağımsız ve Kürt kadın gazetecilerin hedef gösterilerek dijital medyada linç kampanyalarına maruz kaldığı belirtiliyor.

 

38 kadın yargılandı 

 

Kadın gazeteciler, toplumsal olayları, kadın hakları ihlallerini veya Kürt meselesini ele aldıklarında hukuki baskılarla karşı karşıya kalıyor. MKG’nin Kasım 2024 raporuna göre, en az 38 kadın gazeteci yargılanırken, birçoğu mesleklerini icra ederken gözaltına alındı veya tutuklandı. Gazetecilik faaliyetleri "örgüt propagandası" ve "devlet aleyhine faaliyet" suçlamalarıyla kriminalize edilirken, kadın gazeteciler sahada özgürce haber yapamaz hale geliyor. Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği, kadın gazetecilere yönelik şiddet ve ayrımcılığı görünür kılmak, dayanışmayı güçlendirmek ve hukuki destek sağlamak amacıyla çalışmalar yürütüyor. Dernek, düzenli raporlar yayımlayarak kadın gazetecilere yönelik ihlalleri kayıt altına alıyor ve kamuoyuna duyuruyor. 

 

MKG, gözaltına alınan veya yargılanan kadın gazetecilere hukuki destek sağlarken, şiddete maruz kalan gazeteciler için dayanışma ve terapi desteği sunuyor. Ayrıca, kadın gazetecilere yönelik mesleki eğitimler ve atölyeler düzenleyerek güçlendirme çalışmaları yürütüyor. Medyadaki eril dili sorgulamak ve toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifini güçlendirmek amacıyla çalışmalarını sürdürüyor.

 

MKG Başkanı Roza Metina, gazetecilere yönelik saldırılarla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

 

Gazetecilere yönelik saldırılar 

 

Kadın gazetecilerin toplumda önemli bir role sahip olduğunu söyleyen Roza Metina, topluma gerçekleri ulaştırmak için mücadele ettikleri için hedef haline geldiğini kaydetti. Roza Metina, “Erkek egemen zihniyette sahip olan iktidar bu gerçekliğin farkında olduğundan iktidara ilk geldiklerinde özelde kadın gazeteciler ve genel olarak tüm basın çalışanlarını hedef alıyor. İlk hedef aldıkları özgür basın. Özgür basın onların yalanlarını ifşa ediyor, yapmış oldukları kirli politikaları teşhir ediyor. Böyle olduğu içinde özgür basın hedef alınıyor. Kadınlara karşı da düşmanca politikalar yürütüldüğü için kadın gazetecilere ve aktif bir şekilde çalışan kadınlara yönelik sistematik bir şiddet yürütüyor” dedi.  

 

Sahada kadın gazetecilerin yaşadıkları sorunlara değindi  

 

Kadın gazetecilerin bu saldırılar karşısında zaman zaman zorlandığına vurgu yapan Roza Metina, alanlarda haber takibi sırasında kadın gazetecilerin cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını kaydetti. Roza Metina, “Psikolojik ve fiziksel şiddete maruz kalıyorlar. Ekonomik anlamında da saldırıya maruz kalıyorlar. Teknik malzemelerine el konuluyor, çalışmalarını engellemek için özelde yapılan bir baskı politikası. Daha öncede kadın ajansı olan JINNEWS bürosu basıldı, sitesi engellendi. Bu erkeklerin kadınlara yönelik şiddetini teşhir eden haberler yapılıyordu. Buda gösteriyor ki; Türkiye gazeteciler için özgür bir yer değil. Kadın gazetecilerin hedef alındığı yerde demokrasiden, özgürden söz edemeyiz. Bu saldırılar aynı zamanda ifade özgürlüğüne yönelik saldırılardır” diye belirtti.  

 

10 gazeteci tutsak

 

Gazetecilerin maruz kaldığı ihlallere dair, MKG’nin aylık rapor hazırladığını paylaşan Roza Metina şu sözleri kullandı: “En son Şubat ayı raporumuzda 10 gazetecinin tutuklandığını belirttik. Sadece yaptıkları haberler suç unsuru sayılıyor. Genelde ‘propaganda, üyelik’ gerekçesiyle suçlanıyor. Yargı şu an mevcut iktidarın bir kalkanı olarak kullandığı bir kavram haline gelmiş durumda. Yargı özgür değil, iktidarın sopası olarak kullanılıyor ve kadın gazeteciler büyük bir şekilde etkileniyor. MKG olarak; yürüttüğümüz mücadele yargıya karşı. İktidarın elinde maşa gibi kullanılan yargıya karşı örgütlülüğümüzü büyütüyoruz. MKG olarak; kadın gazetecilerin davalarını takip ediyor ve hukuki destek sağlıyoruz. Dijital medya hesaplarımız üzerinde sadece Kürt kadınların değil, tüm dünya kadınlarında sesi olmaya çalışıyoruz. MKG çatışı altında gazetecilik atölyeleri düzenliyoruz. Kadınlar atölyelerde gazetecilik anlamında örgütlüyorlar ve örgütlülük kadınları şiddetten korumaya yönelik yapılan bir örgütlülüktür.”

 

Medyanın diline karşı nasıl bir yöntem? 

 

Ana akım medyanın kullandığı dili de eleştiren Roza Metina, bunun nedeni olarak, ana akım medyanın dilinin şiddetti artıran bir noktada olmasına bağladı. Roza Metina şöyle konuştu: “Kadına yönelik şiddeti körüklüyor. MKG olarak bu cinsiyetçi dile karşı alternatif oluşturmayı çabalıyoruz. Atölyelerimizi düzenlerken bu cinsiyetçi dile karşı bir mücadelenin olması gerektiğini her zaman vurguluyoruz ve havuz medyanın kullanmış olduğu bir dil şiddeti artırdığı gibi kadın kazanımlarını da hedef haline getiriyor. Bu yüzden biz kadın gazetecilere olarak; kadın kazanımlarını koruma yönünde bir çaba içerisindeyiz. 

 

Dayanışma ruhunu güçlendiriyoruz

 

MKG olarak merkezimiz Amed’de olabilir ama biz en son Dersim’de de bir atölye düzenledik. Cezaevindeki kadın gazetecilerin yüz yüze kaldığı hak ihlallerini teşhir eden bir noktada duruyoruz. Moral ve motivasyon kazanmaları içinde  onlara destek mesajları gönderiyoruz, kitap kart gönderiyoruz .Dayanışma ruhunu güçlendirme çağrıları yapıyoruz. Kadın gazetecilerle ara ara bir araya gelerek dayanışma ruhunu güçlendiriyoruz. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında kadın gazetecilerle bir araya geleceğiz. Onların istek ve önerilerini de ele alacağız. Dayanışma ruhunun güçlendirilmesi için önemli. Kadın gazeteciler olarak; saldırılara karşı boyun eğmedik, kalemimizi bükmedik. Yapılan saldırılar da geri adım atılması içindir. Bu saldırılara karşı asla boyun eğmeyeceğiz ve duruşumuzdan taviz vermeyeceğiz. Kadın gazetecilerin sesi olmak için mücadelemize devam edeceğiz.”