Rozerin Gültekin 

 

İSTANBUL- Kişisel Statü Yasası ve Genel Af Yasası’nı değerlendiren TAJÊ Diplomasi Sözcüsü Sûham Şengalî, “Bu adım DAİŞ zihniyeti ile atılmıştır. Irak’ın DAİŞ’e karşı mücadele veriyorum sözünün bir gerçekliği kalmamış durumda. Fermanlarla büyük acılar yaşayan Êzidi kadınlar olarak DAİŞ’in çetelerinin bir kez daha serbest bırakılmasına izin vermeyeceğiz” dedi.

 

Irak Parlamentosu, 21 Ocak 2025 tarihinde gerçekleştirdiği oturumda 1959 tarihli 188 numaralı Kişisel Statü Yasası’nda değişiklik yapılmasına dair yasa tasarısını, kadınlardan, halktan gelen tepki ve itirazlara rağmen diğer Mülk İadesi Yasası ve Genel Af Yasası ile birlikte onaylamıştı. Irak Federal Mahkemesi, Irak Parlamentosu’nun oyladığı Kişisel Statü Kanunu, Mülk İadesi Yasası ve Genel Af Yasası’na ilişkin değişikliklere ilişkin alınan kararın yürütmesini durdurdu.

Êzidî Özgür Kadın Hareketi- Tevgera Azadiya Jinên Êzidî (TAJÊ) Diplomasi Sözcüsü Sûham Şengalî, Irak Parlamentosu’nda kadınların ve çocukların hedef alan yasaların kabul edilmesinin amaçlarına dair değerlendirmelerde bulundu.

 

‘Bu adım DAİŞ zihniyeti ile atılmıştır’

 

Kişisel Statü ve Genel Af Yasası’nın kabul edilmesini kabul etmediklerini ve kınadıklarını ifade eden Sûham Şengalî, bu yasanın kabul edilmesinin amacının Irak’ta DAİŞ zihniyetinin önünü açmak olduğuna vurgu yaparak bu adımları Irak’ı geriye götüreceğini söyledi. Sûham Şengalî, “Sunni ve Şii kesimleri tarafından parlamentoda yasaya dair tartışmalar yürütülüyordu.  Bu yasaların kabul edilmesi kadın ve çocuklar başta olmak üzere tüm topluma zarar verecek. Kadın şahsında toplumu yok etmek ve iradesiz kılmak istiyorlar. Irak’ta devlet kadınların, çocukların ve insanların hakkını yok sayıyor. Bu durum öyle bir aşamaya gelmiş ki 9 yaşındaki kız çocuğu, 15 yaşındaki erkek çocuğu evlendirebiliyorlar bu esasen toplumun bozulmasıdır. Radikal İslam ile bunu kanun haline getirdiler bu kanun birçok sorunun yaşanmasına yol açacak. Bu adım DAİŞ zihniyeti ile atılmıştır. Irak’ta erken yaşta evlilik yaşanıyordu ama bu şekilde yasa haline getirdiler. Genel Affın çıkartılması Irak’ta yaşayan bütün halklar için sorunların yaşanmasına neden olacak” diye belirtti. 

 

‘Irak’ın izni ile yeni katliamlar yaşanacak’

 

“Irak’ın amacı nedir ? DAİŞ her gün saldırı gerçekleştiriyor eğer cezaevindeki DAİŞ’lilerde çıkarsa Irak’a ne olacak bunu düşündü mü ?” diye soran Sûham Şengalî,  “Irak’ın izni ile yeni katliamlar yaşanacak. Irak’ın DAİŞ’e karşı mücadele veriyorum sözünün bir gerçekliği kalmamış durumda. Bir yandan DAİŞ ile mücadele veriyoruz diyor diğer yandan DAİŞ’lileri bırakmak için yasa çıkartıyor. Biz Êzidiler olarak bunu kabul etmiyoruz. Herkesin bu yasa karşısında durması gerekiyor çünkü eğer yasa karşısında güçlü durulmazsa DAİŞ kendini tekrar canlandırıp, güçlendirir. Eğer DAİŞ güçlenirse İran yeni katliamların önünü alamaz. Yeni bir katliamın yaşanmasından parlamentoda yasanın onaylanmasını kabul edenler sorumludur. Irak ileriye doğru yerine geriye doğru gidiyor. İslam Şeriatı ile adımlar atılmasını kabul etmiyoruz. Irak’ta ki Müslümanlar dahil olmak üzere farklı kültürlere, dillere, inançlara sahip olanlar bu yasayı kabul etmemesi gerekiyor” dedi.

 

‘Yasa sadece Irak’ı değil Orta Doğu’yu etkiliyor’

 

Sûham Şengalî, son olarak şu ifadeleri dile getirdi: “Egemenler yasalar ile toplumun üstüne ne kadar baskı kurmaya çalışsa da toplumun bunu kabul etmemesi gerekiyor. Bu yasaların kabul edilmesine karşı birçok kesimden tepki geldi. Kadınlar güçlü bir tepki gösterdi. Genel Af en az Kişisel Statü Yasası kadar tehlikelidir her ikisine karşı tepki gösterilmeli. İnsan hakları savunan dernekler bu yasaların kabul edilmesini reddettiler ve yasanın geri çekilmesi için Irak’a uyarıda bulundu. Buradan da uluslararası kurumlara çağrıda bulunuyorum; bu yasa karşısında dursunlar. Bu yasanın kabul edilmesi sadece Irak’ı değil Orta Doğu’daki diğer ülkeleri de etkileyecek. Özellikle Kişisel Statü Yasası’nın kabul edilmesi Radikal İslam zihniyetinin diğer ülkelere yayılması için tehlike oluşturmakta. DAİŞ’lilerin bırakılması aynı zaman Irak’a sınırı olan ülkeler açısından da tehlike oluşturacak ve oralarda da saldırılar gerçekleştirecekler. Eğer güçlü bir tepki oluşursa Irak mecburen geri adım atmak zorunda kalacak. Irak’ın demokratikleşmesi ve toplumun özgür yaşaması için biz mücadele etmeye devam edeceğiz. Fermanlarla büyük acılar yaşayan Êzidi kadınlar olarak DAİŞ’in çetelerinin bir kez daha serbest bırakılmasına izin vermeyeceğiz.”