Panorama 2021 | Ekolojik yıkıma karşı direnişin bir yılı

  • 09:01 28 Aralık 2021
  • Ekoloji
 
Melike Aydın 
 
İZMİR - 2021 yılı boyunca canlı yaşamının hedef alındığı Türkiye ve bölge kentlerinde insan eliyle doğa talan edilirken, yaşam savunucuları ise doğasına sahip çıkmak için her yerde direniş halindeydi. 
 
Dünya genelinde uzun yıllardır adım adım artan ekolojik yıkım 2021 yılı boyunca geri dönülemez sonuçlar ortaya çıkardı. İnsan eliyle gerçekleşen bu yıkımdan dolayı kimi yerlerde sel, deprem, erozyon kimi yerlerde ise kuraklık, hava kirliliği, sıcaklık artışı, buzulların erimesi ve benzeri sonuçlara yol açtı. Diğer yandan, maden arama adı altında dağların, ormanların talan edilmesi, tarım arazileri için ağaçların kesilmesi ve daha birçok yıkımla kapitalizme hizmet için doğadaki yıkımın devam ettiği 2021’de, canlı yaşamı adeta hiçe sayıldı. 
 
Yıl boyunca ekolojik yıkımın benzer nedenlerle yoğun bir şekilde yaşandığı ülkelerden biri de Türkiye oldu. Bir yandan operasyonlar sonucu meydana gelen orman yangınları, diğer yandan nehir kenarlarına yapılan Hidroelektrik Santralleri (HES), Nükleer Enerji Santrali ve daha birçok çıkar amaçlı doğa yıkımının yaşandığı bir yıl boyunca yaşam savunucuları da her alanda tepkilerini dile getirdi. Yine iklim krizi nedeniyle yaşanan ekolojik yıkım hız kazanırken, uluslararası anlaşmalarda devletler, üzerlerine düşen görevleri yine erteledi. Bunlardan biri olan Paris İklim Antlaşması’nı imzalayan Türkiye de, ormanları imara açan düzenlemeyle anlaşmaya uyulmayacağını göstermiş oldu. 
 
Yıl içerisinde, Marmara Denizi’ni müsilaj kapladı, Akkuyu Nükleer Santrali’nin yapımına devam edildi, kamuya ait doğal yaşam alanları özel şirketlere devredildi, madenlere, enerji santrallerine Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu raporları verildi. Kıyı kentlerinde nedeni belirlenemeyen yangınlara halkın müdahalesi engellenirken, Şırnak, Bitlis, Mardin, Siirt, Dersim, Muş ve Diyarbakır’da askeri operasyonlarda çıkan yangınlara müdahale den halkın üzerine yer yer ateş açıldı. 
 
Ekoloji Birliği Kadın Meclisi Sözcüsü Füsun Kayra, 2021 yılı içerisinde Türkiye ve bölgedeki ekolojik yıkımı ve buna karşı verilen mücadeleyi değerlendirdi. 
 
‘Asıl mücadele yerellerden başlamalı’
 
Dayatılan kapitalizmin kendisini tek gerçeklik algısı olarak sunduğunu ifade eden Füsun,  Paris İklim Anlaşması COP26 gibi benzer bir illüzyondan ibaret olduğunu söyledi. Bu anlaşmalara karşı oluşturulan küresel eylemlerin değerli olduğunu, ancak asıl mücadelenin yerelden kendiliğinden bir araya gelişlerde yükselebileceğini kaydeden Füsun, “Yaşadığımız ekolojik yıkım, bugünümüzün sömürgeciliğidir. Keza sömürgecilik ilk doğa katliamıdır. Bizim gibi üçüncü dünya ülkeleri, devlet yönetimlerinin işbirliği ile daha kolay talana açık hale getiriliyor. Devletin, Paris İklim Anlaşması’nı onaylamasının bizim için bir anlamı yok. Amaç bu yolla alınacak nakit desteğini sağlamaktı. Orman yasalarında yaptıkları değişiklikler ile yangın sonrası alanları nasıl ranta açtıkları ortada. Devletin ikiyüzlü tavrının ekoloji hareketleri zaten farkında. Nasıl ki hukukun bu ülkede geçerliliğini, adaletin varlığını sorguluyorsak aynı şekilde imzalanmış sözleşmelerin de herhangi bir yasal hükmü olmadığı hükümsüz sayıldığını biliyoruz. İstanbul Sözleşmesi’nde olduğu gibi” dedi. 
 
Yaşam savunucuları devletin ve işbirlikçi şirketlerin hedefinde’
 
Uluslararası anlaşmalarla dünyanın her yerinde gerçekleşen isyanların örselenmesi amaçlanırken, yerellerde de hukuki süreçlerin öncelenmesinin mücadeleyi sönümlendirdiğini belirten Füsun, hukuksal düzlemde alınan kararların devletler ve şirketler tarafından uygulanmayarak ekolojik yıkımın devam ettiğine dikkat çekti. Füsun, “Ekoloji mücadelesinin savunu alanları toplumsal kırılmaların yaşanacağı anlara gebedir tabii önlerine set çekilmezse. Toplumsal muhalefetin sıçrama yapacağı alanlardır. Bunun farkında olan devlet ve kolluk güçleri aleni şekilde vatandaşın değil şirketlerin yanında yer alıyor. İnsan ile doğa arasında kurulu sömürgeciliğin ortasındayız. Ülkenin doğusundan batısına doğa üzerinde kurulu tahakküm ve zulüm ile bir eko kırım yaşıyoruz. Gürpınar’da korucuların halka ateş açtığı görüntüler, İkizdere’de kadınların robokoplar tarafından uçurumdan itilme anları. Ormanların devlet eliyle yakıldığı Munzur bölgesi. Şiddet darp ve tehditler ile sindirmenin amaçlandığı alanlar. Doğa hakkı savunucularının da korunması gerektiğinin yeni yeni bilincine varıyoruz. Doğuda baskı daha fazla olabilir ama bu bütün ülkeye yayılıyor” sözlerini kullandı.
 
‘Karşılıklı yardımlaşmayı ekosistemden öğreneceğiz’
 
Cins kırımı ve eko kırımın kaynağının aynı olduğunu, beyaz ve eril insanı merkeze koyan ataerkil kapitalizmin militarist tahakkümün kırılmadığı sürece diğer tahakküm biçimlerinin de kırılmayacağını kaydeden Füsun şunları dile getirdi: “Bir ağaç tek başına orman olmadığını bilir. Karşılıklı yardımlaşmayla kurduğu bağ hem kendini hem ormanı var eder, bunu da bilir. Mücadeleler arasında dayanışma, hareketlere eklemlenmeyi görünürde mümkünmüş gibi gösterse de karşılıklı yardımlaşmanın eşitlikçi bir bağ kurması temsiliyet içermeden gerçekleşmesi esas bağı kuran oluyor. İktidar alanı oluşturmaya yönelik, statükocu bir anlayışa değil, anti hiyerarşik, bir arada durabilmeyi sağlayan formlar kurmalıyız. Yerelde mücadelelerin en önündeki kadınlar aralarında bunun kurulabileceğine inanıyorum. Kadınlar yaşam alanı savunularıyla, yaşama hakkı savunusunu bir arada yürütüyorlar. Kadınlar, her ikisini de kaybettiklerinde kaybedecek hiçbir şeyleri kalmıyor. O yüzden sonuna kadar korkusuzca mücadele edebiliyorlar.” 
 
Füsun, “Gezegeni kadınlar kurtaracak sözü yine tüm yükü kadınların sırtına bırakıyor, gezegeni kurtarmayı amaçlamıyoruz. Ama yeryüzü ile savaşmadan yeryüzüyle barışmanın yollarını kadınlar arıyor” diye konuştu. 
 
Yıl boyunca ekolojik alanda yaşanan gelişmelerden bazıları şu şekilde: 
 
Ocak
 
*Batman’da Zorê Çayı üzerinde yapılmak istenen HES’in için itiraz edildi.
 
*Van’ın Çatak ilçesindeki Çataksuyu (Sortkin) Çayı üzerinde Saral-3 adlı Hidroelektrik Santrali nedeniyle suların çekildiği yerlerde binlerce kırmızı benekli alabalık hayatını kaybetti.
 
*UNESCO’nun dünya mirası listesinde yer alan Kapadokya’da Kanadalı Centerra Maden Şirketi Nevşehir’in Avanos ilçesinde bin 306 hektarı kapsayan alanda altın aramak için ruhsat aldı.
 
Şubat
 
*Mersin’in Mezitli ilçesine bağlı Davultepe Mahallesi’nde 60 bine yakın narenciye ağacını kapsayan 360 dönümlük arazide Küçük Sanayi Sitesi inşası için acil kamulaştırma kararı büyükşehir belediyesi meclisinde kabul edildi.
 
*Trabzon, Bolu ve Amasya’da 15 yaylanın statüsü kaldırıldı, yaylalar imara açık hale geldi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İstanbul Beykoz’da bulunan 111 bin metrekarelik tarım alanını "Ticaret alanı" ilan ederek imara açtı.
 
*Dersim’in Ovacık ilçesinde kutsal kabul edilen Munzur Gözeleri’nde, tepkilere rağmen Munzur Gözeleri Rekreasyon Projesi için çalışmalara başlandı. Mazgirt ilçesine bağlı Yukarı Oyumca köyünde 20’ye yakın dağ keçisi şüpheli şekilde hayatını kaybetmiş halde bulundu.
 
Mart
 
*Kaz Dağları’nda siyanürle altın arayan Alamos Gold'un izin iptalleri yapıldı.
 
*Türkiye ve Rusya arasında 2010'da imzalanan anlaşma kapsamında Mersin’in Gülnar ilçesine Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin üçüncü güç ünitesinin temeli atıldı. 
 
*Hatay’ın Arsuz ilçesine bağlı Hüyük Mahallesi’nde kurulmak istenilen krom ocağı ÇED toplantısı ikinci kez engellendi.
 
*Dersim’in Hozat ilçesinde bulunan Kalecik (Segedik) köyünü sular altında bırakacak Cevizli Dere Barajı Projesi’nin ihalesi yapıldı.
 
 
Nisan
 
*Mersin’in Yenişehir ilçesine bağlı Değirmençay köyünde Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi İşletmeciliği projesi için yapılan ÇED toplantısı protesto edildi. Akdeniz ilçesine bağlı Karaduvar Mahallesi'nde ise Tekfen Polipropilen Üretim Tesisi Yatırım Projesi ile ilgili alınan ÇED olumlu kararı iptal edildi.
 
*Ordu’nun Fatsa ilçesinde Çerkezler Tepesi olarak bilinen 99 dönümlük ormanlık alan Cumhurbaşkanlığı kararı ile yapılaşmaya açıldı. 
 
*Rize’nin İkizdere ilçesinde bulanan İşkencedere Vadisi’ne yapılmak istenen taş ocağı için iş makineleriyle çalışma başlatıldı, jandarma vadi girişini barikatlarla kapattı.
 
*Muğla’nın Milas ilçesi Yeniköy Termik Santrali’nin bulunduğu İkizköy’ün eski yerleşkesi olan Işıkdere mevkiinde bulunan Akbelen Ormanları’nda Orman Genel Müdürlüğü’nün ağaç kesimi yapılmaması için nöbet başlatıldı.
 
*İzmir Tabip Odası, Aliağa Çevre Platformu Brezilya'ya ait uçak gemisinin gövdesinin Aliağa'da sökülmesine ilişkin protesto eylemleri gerçekleştirdi.  
 
*Rize’nin İkizdere ilçesinde bulunan İşkencedere Vadisi’ne Cengiz İnşaat tarafından yapılmak istenen taş ocağına karşı nöbetlerini sürdüren köylüler ağaçların sökülmemesi için ağaçlara tırmandı.
 
Mayıs
 
*Lübnanlı maden şirketi Meyra’nın, Bursa’nın Yenişehir ilçesi Kirazlıyayla köyünde yapmakta olduğu Çinko-Kurşun-Bakır Zenginleştirme (Flotasyon) Tesisi ve Atık Barajı Projesine enerji nakil hattı için kazı çalışmalarına başladı. 
 
*Rize’nin İkizdere ilçesinde Cengiz İnşaat tarafından yapılmak istenen taş ocağı ile ilgili bilgilendirme toplantısını yurttaşlar protesto etti. Burada devam eden nöbeti engellemek amacıyla vadiye çıkan tüm yollar askerler tarafından kapatıldı. 
 
*Van’ın Gürpınar ilçesinde Yurtbaşı (Şêxan) Mahallesi’nde, mermer ocağı yapımına başlandı.
 
*Şırnak'ta Cudi Dağı’nın yüksek eteklerinde çıkan yangın 5 gün boyunca söndürülmedi. Cudi Dağı'nın Besta Tikera bölgesinde askerlerin kontrolünde korucular 400 tonluk ağacı katletti. 
 
*Ordu’nun Ünye ilçesine bağlı Üçpınar ve Ağıdere Mahalleleri arasında bulanan ormanlık alanda yangın çıktı. 
 
*Mersin Orman Bölge Müdürlüğü, merkez Yenişehir ilçesi Emirler Mahallesi’ndeki ormanlık alanda yaptığı “gençleştirme projesi” kapsamında yaklaşık 5 bin ağacı kesti.
 
*Van’ın Gürpınar ilçesine bağlı Yurtbaşı (Şêxan) Mahallesi’nde yapılmak istenen mermer ocağına karşı çıkanların üzerine kurşun yağdırıldı. Silahlı saldırıda 4 kişi gözaltına alındı. 
 
*Van Gölü’nün bitişiğinde bulunan doğal koruma alanında polislerin gaz bombası talimi yaptığı ortaya çıktı.
 
*Marmara Denizi’nin birçok noktasını "deniz salyası" olarak bilinen müsilaj sardı. 
 
*İstanbul’un Tuzla ilçesine bağlı Orhanlı Mahallesi’nde kanalizasyonlara dökülen kimyasal atıklar bölgedeki derelerin rengini fosforlu yeşile çevirdi.
 
Haziran
 
*Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Bayırlı (Karınçax) Mahallesi kırsalında 4 Haziran’daki askeri operasyon sırasında yangın çıktı. 
 
*Bingöl’ün Genç ilçesinde meydana gelen yangın, Güzeldere, Derebağ ve Çamlıyurt, Soğukpınar köylerine yayıldı. 
 
*Muğla-Fethiye karayolu kenarındaki Çıtlık mevkiinde bulunan ormanlık ve makilik alanda yangın çıktı.
 
*Dicle Nehri üzerinde inşa edilen ve adı Veysel Eroğlu olarak değiştirilen Ilısu Barajı Göleti nedeniyle, Batman'ın 12 bin yıllık tarihi ilçesi Hasankeyf ile birlikte 199 yerleşim yeri su altında bırakıldı. Eski Hasankeyf’in karşısında yapılan yeni Hasankeyf'in atık sularının arıtılmadan baraj göletine aktığı ortaya çıktı.
 
*Üsküdar Belediyesi'nin Validebağ Korusu'na yönelik hazırladığı imar planına mahkeme, yürütmeyi durdurma kararı verdi.
 
Temmuz
 
*Antalya'nın Gündoğmuş ilçesinde Alara Çayı üzerine yapılmak istenen Hidroelektrik Santrali (HES) projesi ve acele kamulaştırma kararı protesto edildi. 
 
*Çukurova Bölgesel Havalimanı Karayolu ve Raylı Sistem Bağlantısı İl Yolu Projesi kapsamında Adana ve Mersin bağlantısındaki bazı taşınmazlar hakkında acele kamulaştırılma kararı verildi. 
 
*Ordu’nun Ünye ilçesi sahil kesiminde bulunan Çınarsuyu Piknik ve Mesire Alanı'nın kullanımı kıyı kenar kullanımı yasası çiğnenerek ihaleyle özel kişilere verildi.
 
*Hatay'ın Hassa ilçesine bağlı Amanos Dağları'nda, Adana’nın Pozantı ilçesine bağlı Belemedik Tabiat Parkı Anahşa Kalesi mevkiinde ormanlık alanda yangın çıktı. Adana, Mersin, Osmaniye ve Antalya'da çıkan yangınlarda 3 kişi hayatını kaybetti. 
 
*Mardin’in Dargeçit ilçesine bağlı Kılavuz (Xelîla) kırsal mahallesinde bulunan ormanlık alanda çıkan yangın yurttaşların müdahaleleri ile söndürüldü, 30 dönümlük ormanlık alan zarar gördü. 
 
*Muğla'nın Bodrum, Marmaris ilçeleri ile Aydın’ın Didim ilçesinde orman yangınları çıkarken, alevler yerleşim yerlerine yaklaştı. 
 
*Diyarbakır’ın Lice ilçesi Yalaza (Kerwas) Mahallesi’ndeki küme evlerde çıkartılan orman yangını, rüzgarın etkisiyle Çavundur (Licok) Mahallesi’nde 100 dönümlük ormanlık alan küle döndü.  
 
*Şırnak'ın İdil ilçesine bağlı Sulak (Bafê) ve Yalaz (Erzenax) köyleri arasındaki Dicle Nehri kenarındaki Dehla Şêx alanında ve Cudi Dağı’nda askerlerin açtığı ateş sonucu yangın çıktı, yangına müdahale edilmedi. 
 
*Muş'a bağlanan Şenyayla bölgesinde askerler tarafından çıkarıldığı belirtilen yangın 9 gün sonra kendiliğinden söndü. Şırnak ve Siirt arasında bulunan Besta Bölgesinde ağaç kıyımı devam etti.
 
*Fimar Madencilik şirketi tarafından Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde kurulmak istenen ‘Demir Ocağı Kapasite ve Kırma-Eleme Zenginleştirme Atık Depolama Tesisi Projesi’ne dair organize edilen ÇED toplantısı protesto edilerek yaptırılmadı. 
 
*Muğla’nın Milas ilçesinde YK Enerji için Akbelen Ormanları’nda ağaç kesimi başlatılmasına karşı köylülerin direnişe geçti. 
 
Ağustos
 
*Dersim’in Hozat ilçesinde Dereköy ve Gedikler (Geşnek) köyleri, Şırnak'ın Beytüşşebap ilçesine ve Besta bölgesinde, Mardin'in Midyat ilçesine bağlı Batê köyünde, Bingöl ve Bitlis’te askeri operasyonlar veya askeri helikopterden açılan ateş sonrası çıkan yangınlar günlerce sürdü, yangına müdahale edilmesine izin verilmedi. Uşak, Aydın, İzmir, Muğla’da hektarlarca ormanlık arazi haftalarca yandı, yangına yeterli müdahale edilmedi, müdahale etmek isteyenler engellendi.
 
*Rize’nin İkizdere ilçesinde bulunan İşkencedere Vadisi'nde yapılmak istenen taş ocağına karşı bölge halkının doğa nöbeti devam etti. 
 
*Muğla'nın Milas ilçesi Akbelen Ormanı’nda kurulmak istenen Linyit Maden Ocağı’na sürdürülen nöbet eylemine jandarma saldırdı. 
 
*Kastamonu’da 71, Sinop’ta ve Bartın’da 1 olmak üzere sel felaketinde 82 kişi hayatını kaybetti.
 
Eylül
 
*Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 11 Temmuz'da Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinde yaptığı değişiklikle, kırsal yerleşik alan sınırını 100 metreden 300 metreye çıkardı. Değişiklikle köylerin etrafında yapılaşma için 200'er metrelik yeni bir genişleme alanı oluşturuldu. Köylere yapı yapabilmek için aranan “köy nüfusuna kayıtlı olma ve köyde sürekli oturma şartları” da kaldırıldı.
 
*Şırnak ve Siirt arasında bulunan Besta Bölgesi ile Namaz Dağı’nda yüzlerce korucu ve askerin katılımıyla başlatılan ağaç kıyımı devam etti. Ardahan’ın Göle ilçesine bağlı Köprülü beldesindeki Canibeğ ve Serinçayır yaylalarında ağaç kıyımı gerçekleşti.
 
*Şırnak kırsalındaki Gabar Dağı bölgesinde başlatılan askeri operasyon sonucu çıkan yangın bir haftadan fazla sürdü, tekrar tekrar yakıldı. 
 
*Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde birçok kuş türünün yaşadığı Nehil Sazlık alanında binlerce hektarlık alan, Diyarbakır'ın Dicle ve Lice ilçelerinde askeri operasyonlarda ormanlık arazi yandı.
 
*Muğla'nın Milas ilçesine bağlı İkizköy Mahallesi'nde bulunan Akbelen Orman'ında Yeniköy ve Kemerköy Enerji’ye kömür madeni işletmesi için verilen iznin iptali için açılan dava kapsamında bilirkişi keşfi yapıldı. 
 
*Rize’nin İkizdere ilçesinde bulunan İşkencedere (Eşkenci) Vadisi’nde yapımı devam eden taş ocağına ilişkin bilirkişi heyeti inceleme yapıtı. 
 
*Ordu’nun Ulubey ilçesinde bulunan Eymür Mahallesi’nde, Altınordu Belediyesi tarafından açılmak istenen taş ocağına ilişkin “yürütmeyi durdurma” kararı verildi.  
 
*İstanbul’un Üsküdar ilçesinde bulunan Validebağ Korusu'na iş makineleriyle baskın yapıldı. Kamyon ve kepçelerle girilen koruya, moloz ve kum döküldü. Belediye ekiplerinin sabah saatlerinde polis eşliğinde döktüğü moloz ve kum yığını Validebağ Gönüllüleri ve Validebağ Savunması Gönüllüleri,  tarafından toplandı.
 
Ekim
 
*Birleşmiş Milletler’in 2015 yılında Paris’te imzaya açtığı İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin onaylanması için Kanun Teklifi Meclis’te onaylandı.
 
*Rize’nin İkizdere ilçesinde Cengiz İnşaat tarafından yapımına devam edilen taş ocağına karşı mücadele devam ederken, bilirkişi heyeti, projenin usule uygun yapılmadığına karar verdi ancak taş ocağı yapımına, ağaç kıyımına devam etti. Yurttaşların ise bütün girişimleri direnişle engelledi. 
 
*Manisa'nın Salihli ilçesinde Dinamik Enerji Yatırımları San. A.Ş’nin 14 adet JES kuyusu açması için valiliğin verdiği 'ÇED gerekli değildir' kararına karşı açılan dava kazanıldı. 
 
*Muğla'nın Bodrum ilçesinde Rüzgar Enerji Santralleri projesi için verilen  'ÇED olumlu' raporu protesto edildi. Muğla'nın Milas ilçesi İkizköy Mahallesi'nde bulunan Akbelen Ormanı'nda köylülerin maden genişletme ve kömür taşıma bandı projelerinin ÇED muafiyetinin iptali için açtığı dava kapsamında bilirkişi keşfi yapıldı. 
 
*İkizdere köylülerinin Akbelen Ormanları’nda ağaç kesimine karşı direnişleri sürerken, Karacahisar Mahallesi'nde ağaçlar kesildi.
 
*Şırnak’ın Cudi, Gabar ve Namaz dağları ile Çiyayê Bizina ve Besta bölgelerinde, askerler ve korucuların ağaç kıyımı devam etti. Ardahan’ın Göle ilçesine bağlı yaylalarda da ağaç kıyımı devam etti. Şırnak’ın Gabar Dağı’nda orman yangını çıktı.
 
*Diyarbakır’da kuraklık ve barajlar nedeniyle Dicle Nehri'nde balık ölümleri yaşandı.
 
*İzmir Büyükşehir Belediyesi, Foça ilçesine bağlı Ilıpınar, Kozbeyli ve Yeniköy mahalleleri arasındaki cüruf depolama tesisini baskılar sonucu kapatma kararı aldı. Belediye 30 Ekim 2020 depremi sonrası orta ya da ağır hasar raporu almış tüm binalar için ise “emsal artışı” vereceklerini duyurdu.
 
*Yaşam savunucusu ressam Gökçe Erhan’ın evi, kültür balıkçılığı tesislerine karşı yapılacak basın açıklaması öncesi kundaklandı.
 
Kasım
 
*Hakkari'de Kuş Cenneti olarak bilinen Nehil Sazlığı’nda yangın çıktı. Dersim’in Mazgirt ilçesinde bulunan İn Vadisi’nde onlarca dağ keçileri katledildi.
 
*Hatay’ın Erzin ilçesinde Byport Petrol Ürünleri Terminal Hizmetleri A.Ş. tarafından deniz kenarında yapılmak istenen Polipropilen tesisinin ÇED toplantısı halk tarafından yaptırılmadı.
 
*İzmir'in Seferihisar ilçesinde yapılması planlanan "Akarca Balıkçı Barınağı Projesi" iptal edildi. 
 
*Maraş’ta bulunan Afşin C Termik Santrali için verilen “ÇED olumlu” raporuna bilirkişi olumsuz olduğu yönünde görüş bildirdi. 
 
*İzmir’in Dikili ilçesinde Çukuralan Altın Madeni Kırma Eleme Tesisi projesi için verilen “ÇED gerekli değildir” kararının yürütmesi İzmir 6'ncı İdare Mahkemesi tarafından durduruldu. 
 
*AKP’li Üsküdar Belediyesi’nin “Validebağ Korusu Düzenleme ve Rehabilitasyon Projesi” ihalesi, 11’inci İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi. 
 
*Manisa’nın Salihli ilçesine bağlı Caferbey Mahallesi’nde, büyükşehir belediyesi tarafından yapılması planlanan katı atık transfer istasyonun hayata geçirilmesi için bölgeye iş makinaları getirilmesine karşı nöbet eylemi başlatıldı.
 
*Orman kanununda yapılan değişiklikle orman alanında kamu yararı veya zaruret olması hallerinde yapılaşmaya açılabilecek, karar alma yetkisi cumhurbaşkanlığına verilecek.
 
Aralık
 
*Dersim’in Ovacık ilçesine bağlı Xezko (Otlubahçe) köy sınırları içerisinde “Bakır Madeni” aramaları çerçevesinde Savaş Sertkaya adlı kişiye ait maden şirketi sondaj çalışması başlattı.
 
*Orman kanununda yapılan değişiklikler Anayasa’nın 11’inci ve 169’uncu maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle yaşam savunucuları ve sendikalar tarafından protesto edildi.
 
*Bingöl Metal Madencilik Şirketi, Kiğı ilçesinde maden faaliyetlerine yeniden başladı.
 
*Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün Çeşme ve Urla ilçelerinde bulunan Karaköy ve Zeytinli bölgesini 2'nci Derece Doğal Sit Nitelikli Doğal Koruma Alanı derecesini 3'e düşürme kararı onandı.