Dersim’in ‘kutsal’ hayvanı ölüyor: Zehir mi veba mı? 2017-12-02 09:05:45   DERSİM - Pülümür’de 8 yaban keçisinin ölümüne ilişkin ilk tahlil sonuçları ‘veba’ hastalığını işaret ediyor. Fakat hayvanlarda fizyolojik olarak herhangi bir veba belirtisi yok. Kimi uzmanlar hayvanların zehirlenmiş olabileceği görüşünde. Özgür Aksın Platformu encümenlerinden Pakize Aydın ise bağımsız bir heyetin inceleme yapması gerektiğini söylüyor.    Doğaseverler tarafından 20 Ekim tarihinde Pülümür Kayadibi mevkiinde yol kenarında bulunan hasta yaban keçisinin ölümünden sonra Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Fırat Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dekanlığına ve Veterinerlik Kontrol ve Araştırma Enstitüsü’ne gönderilen numune tahlilleri sonuçlandı. Patoloji sonucuna göre yaban keçilerinin küçükbaş hayvanlarda görülen türde bir vebadan öldüğü belirtiliyor. Buna karşın uzmanlara göre hayvanlarda veba belirtisi olan geçici körlük, yoğun ağız ve burun akıntısı, uzun süredir var olan ağız ve burun yaraları gibi herhangi bir belirti yok. Tahlil sonuçlarını yetersiz olduğunu belirten uzmanlar hayvanların zehirlenmiş olma ihtimali üzerinde duruyor.    Şavaklar hedef gösteriliyor!   Göçebe bir yaşam süren ve yaşam tarzları nedeniyle sık sık hedef haline getirilen Şavaklar’ın yoğun bir şekilde hayvanlarını otlattığı Pülümür Erzincan yolu üzerinde bulunan güzergâh aynı zamanda yaban hayvanlarının da geçiş noktası. Uzmanlara göre herhangi bir hastalığın Şavakları’ın hayvanlarından geçme ihtimali düşük. Çünkü Şavaklar gibi yaylacılık yapan grupların küçükbaş hayvanları aşılı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü ise uzmanların beyanlarının aksine hastalığın Şavakların hayvanlarından geçmiş olabileceğini öne sürüyor.    Yol kenarında bulunan hayvanların çoğunlukla yaşadığı alanın sıklıkla özel güvenlik bölgesi ilan edilmesi ve bölgenin coğrafi koşulları nedeniyle ne kadar hayvanın etkilendiği hakkında herhangi bir bilgi yok. Dersim halkı Male Xızır (Hızır’ın hayvanları) olarak adlandırılan ve öldürülmesi günah kabul edilen geyik ve yaban keçilerinin sağlığı hakkında kaygı duyuyor. Yaban keçileri ve geyikler Dersim Alevilerinin inancında, masal ve halı motifleri gibi kültür öğelerinde önemli bir yere sahip. Geyik ve yaban keçilerini öldürenler ‘düşkün’ yani günahkâr ve toplum dışı sayılırken doğaseverler hastalığın ortaya çıkışı ve yayılmasında yetkilileri sorumlu tutuyor.   ‘Bağımsız heyet inceleme yapmalı’   Özgür Aksın Platformu encümenlerinden Pakize Aydın, yaban keçisi ölümlerinde veba virüsünün neden olduğu şeklindeki raporların yanıltıcı olabileceğini ekolojistlerden oluşan bağımsız bir heyetin inceleme yapması gerektiğini söyledi. Ölen 8 hayvandan alınan numunelerin bağımsız laboratuvarlar tarafından incelenmesi gerektiğini ifade eden Pakize, veba hastalığı varsa bunun 8-10 hayvanla sınırlı kalmayacağını dile getirdi.    Şavakların hedef alınmasını da değerlendiren Pakize, “Eğer öyle olsa neden sadece yaban keçileri hastalansın. Şavaklar’ın yaşam tarzları doğa ile iç içe, direkt onları suçlamak doğru olmaz. Onlara dağı yasak edemezler ”dedi.   ‘Keçilerinin ölümüne sebebiyet veren  düşkündür’   Demokratik Alevi Derneği’nde çalışan Songül Özalp Yıldırım ise Alevilik inancında  canlı cansız her varlığın kutsal olduğunu hatırlattı. Yaban keçilerinin doğadaki hiçbir canlıya zarar vermediğini onların ölümüne sebep olanların ise ‘düşkün’ yani dindışı sayıldığını söyleyen Songül, “Bizim için yaban keçisi kadar diğer bütün hayvanlar da kutsaldır. Sadece keçi ölümleri değil aynı zamanda yazın orman yangını çıkaranlar da bizim için düşkündür” dedi.