Baraj nedeniyle yüzlerce ağacın katledildiği Uludere’de toprak kayması 2019-04-05 09:25:31   Medine Mamedoğlu   ŞIRNAK - İki adımda bir baraja ya da baraj kapağına denk gelinen Uludere’de, dere yatağı üzerinde inşa edilen barajlar çevre köylere büyük zararlar veriyor. Barajların inşası sırasında yüzlerce ağacın kesildiği bölgede etkili olan yağışlarla birlikte sel ve toprak kayması meydana geldi.   Şırnak merkez ile Uludere ilçesi arasında bulunan 60 kilometrelik dere yatağında Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından her 10 kilometrede bir yapılan barajlar, bölgenin coğrafik yapısına zarar vermeye devam ediyor. 2009 yılında kent merkezi ve ilçelerinde yapımına başlanan barajların inşası devam ederken, Uludere ilçesindeki dere yatağı üzerinde sona eren 5 baraj dışında inşa edilen bir diğer barajın yapımı da sürüyor. Barajlar nedeniyle dere yataklarının kuruduğu ve ağaçların kesildiği bölgede, son yıllarda etkili olan yağışlarla birlikte oluşan sel ve heyelan affetti de arttı.   Barajlar doğaya büyük zarar veriyor!   Barajların ekolojiye verdiği zararlardan en çok etkilenen köyler arasında ise, sınıra yakın vadi alanında bulunan Taşdelen (Nêrwêh), Işıkveren (Bilîh) ve Ortabağ (Kiror) köyleri bulunuyor. Bölgede baraj yapımı sırasında yüzlerce ağacın kesildiği köylerde, dere yatakları da kurudu. Yine baraj yapımlarının bitiminden sonra sular altında kalacak yolların yerine birçok alanda yeni yol çalışması için kazı çalışmaları yapılıyor. Onlarca kepçe tarafından kazılan dağlarda da yüzlerce ağaç kesilerek yok edildi.    Sel ve toprak kayması   Yapılan barajların dışında bölgede var olan kum ve maden ocakları, halkın yanı sıra coğrafik yapıya büyük zarar veriyor. Barajlar nedeniyle dağ altlarının günden güne boşaldığı bölgedeki köylerde heyelan riski de oluşuyor. Geçtiğimiz günlerde etkili olan sağanak yağış ile birlikte baraja yakın Taşdelen (Nêrwêh) köyünde toprak kayması sonucu heyelan meydana geldi. 5-6 evin toprak altında kaldığı köyde, evlerde yaşayan yurttaşlar üst katlara ve damlara çıkarak canlarını kurtardı. Bir atın toprak altında kalarak yaşamını yitirdiği köyde, toprak kayması dışında sel de oluştu. Sel nedeniyle onlarca ev sular altında kalırken, kimi araçlarda sele kapıldı.    Köylüler yaşanan durumdan tedirgin   1994 yılında devletin koruculuk bakısı sonucu boşaltılan daha sonra köylülerin gelip yeniden inşa ettiği köyde, 100’e yakın ev bulunuyor. Barajlardan sonra ekolojik dengenin günden güne bozulduğunu belirten köylüler, yaşamlarının tehlikede olduğunu söyledi. 2 gün boyunca yağan yağmurun ardından toprak kaymalarının devam ettiği köyde, oluşan hasarları da köy halkı kendi imkânları ile düzeltmeye çalışıyor. Kamuoyuna destek çağrısında bulunan köy halkı, yaşanan durumun tekrar etmemesi için barajların yapımının bir an önce durdurulması gerektiğini söyledi.   ‘Doğamızı da bizi de rahat bıraksınlar’   Yaşanan duruma ilişkin konuşan köylülerden Mahmut Aykut, “Barajlar güvenlik gerekçesiyle yapılıyor. Hem bu dağlara hem de bize yapmadıkları şey kalmadı. Dağların altı boşalıyor sonra tek yağmurda var olan toprak üstümüze doğru kayıyor. Selde, kayma da bunların yüzünden oldu. Bunlar birkaç sene daha devam etse başımıza gelmeyen kalmaz. Köy yaşanılmaz hale gelir. Biz bunun olmasını istemiyoruz. Doğamızı da bizi de rahat bıraksınlar. Baraj adı altında yapmadıkları şey kalmadı” ifadelerini kullandı.