HABER MERKEZİ - Chicago Üniversitesi bünyesinde yapılan bir araştırmaya göre hava kirliliği, ortalama yaşam süresini dünya genelinde iki yıl kısaltıyor. 

    

ABD’de bulunan Chicago Üniversitesi bünyesinde yapılan bir araştırmaya göre hava kirliliği, ortalama yaşam süresini dünya genelinde iki yıl kısaltıyor. Hava Kalitesi Yaşam Endeksi (AQLI) adlı araştırmada 1998-2018 yılı arasındaki dönemde hava kirliliğinin ortalama yaşam süresi üzerindeki etkilerine dikkat çekildi. 

 

Araştırma ekibinde yer alanlar, "hava kirliliğinin insan sağlığının önündeki en büyük risk olduğunu" söylüyor. Kirliliğin yoğun olduğu ülkelerde ortalama yaşam süresindeki kısalmanın 10 yıla kadar çıktığı vurgulanıyor. 

 

Hava kirliliği yüzde 44 arttı

 

Başta fosil yakıtların kullanılması sonucunda ortaya çıkan ince toz parçacıklarının insan sağlığı üzerine yarattığı etkilere dikkat çekilen araştırmada, hava kirliliğinden muzdarip ülkelerin başında Bangladeş, Hindistan, Nepal ve Pakistan geliyor. Dünya nüfusunun dörtte birinin yaşadığı bu ülkelerde hava kirliliğinin 20 yıl önceye oranla yüzde 44 daha fazla olduğu belirtiliyor Yaşam süresinin bu nedenle ortalama beş yıl daha kısaldığı tespit edilirken, Hindistan ve Bangladeş'in bazı bölgelerinde kısalmanın 10 yıla çıktığı ifade ediliyor

 

Özellikle Güneydoğu Asya ülkelerinde orman ve tarla yangınları, trafik ve enerji santralleri hava kirliliğinin başlıca nedenleri arasında. Yaklaşık 650 milyon insanın yaşadığı bölgenin yüzde 89'unda hava kirliliği değerleri Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırları aşıyor.

 

ABD, Avrupa ülkeleri ve Japonya'da ise hava kalitesinin iyileştiği öne sürülüyor. Buna karşılık dünya geneline vurulduğunda hava kirliliğinin ortalama yaşam süresini yaklaşık iki yıl kısalttığı kaydediliyor. 

 

Türkiye'de 2018 yılı oranlarında durum ne?

 

Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de ise 2018 yılında hava kirliliğinin en yüksek olduğu 10 il Bursa, İzmir, Aydın, Kocaeli, Manisa, Yalova, Ankara, Bilecik, Sakarya ve İstanbul olarak sıralandı. Hava kirliliğinin en düşük olduğu 10 il ise azdan çoğa doğru Ardahan, Kars, Van, Hakkari, Kırklareli, Artvin, Bitlis, Ağrı, Trabzon ve Gümüşhane.

 

2018 yılı rakamlarına göre, hava değerlerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) tavsiye ettiği standartlara uygun hale getirilmesi halinde Türkiye'de ortalama yaşam süresi yaklaşık 146 gün uzuyor. Kent bazında ise sonuçlar büyük farklılıklar gösteriyor. Bursa ve İzmir gibi hava kirliliğinin en yüksek olduğu kentlerde değerlerin DSÖ standartlarına çekilmesi halinde ortalama yaşam süresi 1 yıl daha uzuyor. Ardahan, Bitlis, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Kırklareli ve Dersim’de ise hava kirliliğinin ortalama yaşam süresinin kısalmasına neden olmadığı vurgulanıyor. 

 

Kaynak: DW Türkçe